Het Frans komt er bekaaid af in onze sterk op de Angelsaksische wereld gerichte cultuur. Een schrijnend voorbeeld in kwestie is het werk van Edgar Morin. Van de boekenkasten die deze Franse socioloog, antropoloog, filosoof (eigenlijk doet elk etiket hem tekort) in een zeer leesbare, soms poëtische stijl heeft volgeschreven – ‘toute prose a sa poésie’ (Le vif du sujet, p. 232) – is met uitzondering van L’esprit du temps niets toegankelijk gemaakt voor dat deel van het Nederlandse lezerspubliek dat het Frans niet machtig is. In mijn ogen een groot gemis.
(more…)
21 maart 2007
Frans in een Angelsaksische wereld
Alles is ijdelheid
Door Fennie Steenhuis
Niet lang geleden tikte mijn vriend bij toeval een exemplaar van Alles is ijdelheid op de kop van de Duits-Franse schrijfster Claire Goll (1890-1977). In Nederland werd dit boek voor het eerst uitgegeven in 1978 en tegenwoordig is het alleen nog tweedehands te krijgen. Ik had het boek nog nooit gelezen en als lid van een leesclub stelde ik daar voor het te lezen.
Het boek is destijds voortreffelijk vertaald door Frans de Haan en Marianne Kaas (toen Marianne Kuik). Het aardige is dat er in het boek zelf ook nog iets uit de ‘vertaalpraktijk’ aan de orde komt.
(more…)
20 maart 2007
Vergeten vertalers
Op dit blog zou de indruk kunnen worden gewekt dat boekvertalers zich vooral bezighouden met Hogere Literatuur. Dat zou dan een heel verkeerde indruk zijn. De meeste boekvertalers werken in het middensegment (thrillers, fantasy, chicklit, zielige verhalen over vrouwenleed in verre streken, et cetera) of in de Pulp. Over non-fictie heb ik het hier niet, hoewel veel boekvertalers juist dát veelvuldig onder handen krijgen. In dit stukje wil ik het over vertalen van Pulp hebben, en wel in het bijzonder over de bekende damesromannetjes die men in elke stationsboekhandel in grote aantallen aantreft.
(more…)
16 maart 2007
De blues
Door Emmy van Beest
Maanden heb je naar dit moment toegewerkt. Nog even de inhoudsopgave en alles samenvoegen, een laatste controle op de extra spaties die er zelfs aan het eind nog inkruipen. Dan de verlossende druk op de knop waarmee het document de ruimte in zoeft, op weg naar de uitgever. Deze keer komt er ook nog het pure handwerk bij van het uitprinten en het verpakken als postpakket.
15 maart 2007
De snark in de boekenweek
Is het een trek, is het een strok? Is het ook in het Nederlands toch echt een snark?
Jan Kuijper houdt het op een slaai. Zijn rijmende vertaling van The Hunting of the Snark van Lewis Carroll verscheen vorige maand bij Athenaeum-Polak & Van Gennep. Het thema van de boekenweek (‘Lof der zotheid: scherts, satire en ironie’) zal niet vreemd zijn geweest aan de beslissing om een nieuwe vertaling van het nonsensgedicht uit te brengen. De jacht op de slaai, een agonie in acht schokken is een tweetalige editie, met de oorspronkelijke illustraties van Henry Holiday.
(more…)
Ieder zijn vak
Er staat op dit moment een heel aardige meneer op ons dak, die een lekkage komt verhelpen. Ik ben erg blij dat hij er is, want met die vreselijke regen van de laatste tijd liep er aardig wat water onze logeerkamer in. Hij ziet mij in mijn werkkamer zitten en vraagt wat ik doe. Als ik zeg dat ik boeken vertaal, zegt hij verbaasd: “Maar dat kan toch nooit zo moeilijk zijn? Daar zijn toch woordenboeken voor?”
Ik leg in het kort uit hoe ons vak werkt, en hij zegt: “O, ja, wacht, ik wist niet dat je er ook nog eens zinnen van moest maken.”
14 maart 2007
Het beste boek?
Op initiatief van het NRC Handelsblad en de NPS is er in februari van dit jaar een verkiezing uitgeschreven voor het Beste Boek. Op 11 maart trof ik op Teletekst de mededeling: ‘Meer dan 15.000 mensen kozen op internet hun favoriete boek uit een lijst van 250 titels.’ Meer dan 15.000 mensen? Het wordt positief gebracht, maar op de 16.000.000 Nederlanders en de 10.000.000 Belgen vind ik het bedroevend weinig.
Zou er soms zo weinig belangstelling zijn geweest omdat het stemmen zo lastig ging? Mijn persoonlijke voorkeur uit de zeer incomplete lijst kon om onduidelijke redenen niet eens aangevinkt kon worden. (more…)
Vertaal ‘De tuinman en de dood’
Voor de tweede editie van de David Reid Poetry Translation Prize worden vertalers in het Engels uitgenodigd zich te wagen aan het gedicht ‘De tuinman en de dood’ van P.N. van Eyck. Voor de beste vertaling looft vertaalbureau Subtext Translations een prijs van 750 euro uit. Inzenden kan tot 1 mei.
13 maart 2007
Malen
Door Anke Reuvekamp
Vertalen is vaak eenzaam werk. Dankzij internet is dat wel minder geworden. Veel collega’s vinden steun bij elkaar op onze boekvertalerslijst op Yahoo, die soms ook dient als virtuele koffiehoek. Daar mag best eens geklaagd worden. Gelachen wordt er ook, soms tot diep in de nacht. En dan vloeien er wel eens wat dichtregels uit de toetsen. Dit schreef ik in september 2004.
Een ieder die zit te vertalen
Moet oppassen niet te gaan malen
De twijfel slaat toe
En maakt je doodmoe
En als het nou nog zou betalen …
12 maart 2007
Vertalers in de pikorde
Boekenweek, dus HP/de Tijd publiceert weer zijn jaarlijkse ‘pikorde’, de topveertig van mensen die het voor het zeggen hebben in literair Nederland. Samengesteld met de natte vinger, auteurs Tom Kellerhuis en Jan Zandbergen geven het zelf toe, maar ook op basis van verkoopresultaten. In hoeverre hebben vertalingen daaraan bijgedragen? Welke rol speelt het werk van vertalers in de pikorde? (Voor alle duidelijkheid: namen van vertalers komen in het artikel in HP/de Tijd niet voor.)
(more…)