Boekvertalers Over het vak, de vertaler, de wereld en het boek

22 april 2013

De onzichtbare hand

Filed under: Eigen werk — Tags: , — Peter Gelauff @ 18.43 uur

Omslag Isaac Rosa De onzichtbare handDe onzichtbare hand (La mano invisible) door Isaac Rosa, uit het Spaans vertaald door Peter Gelauff, Wereldbibliotheek, Amsterdam, 2013.

In een voormalige fabriekshal voeren zeven vaklieden dagelijks terugkerende werkzaamheden uit, die geen enkel onderling verband vertonen en ook geen enkel doel lijken te dienen. Achter de felle schijnwerpers die op hen gericht staan, vermoeden ze een wisselend maar anoniem publiek dat hen bekijkt alsof ze een act opvoeren, met het vervreemdende effect dat ze zich langzamerhand artiesten, acteurs gaan wanen.

Spannende verhaallijn
De Spaanse auteur Isaac Rosa (1974) houdt van twee zaken waar de hedendaagse Nederlandse literaire fictie niet in uitblinkt: van engagement en van het literaire experiment. Dat levert verhalen op die bij de lezer de vraag oproepen of er sprake is van een roman, van een essay of van een literaire dissertatie. In El vano ayer (Het vergeefse verleden, 2005, nog niet in het Nederlands verschenen), laat hij de lezer meebeleven welke keuzes een romancier maakt om tot zijn roman te komen, In El pais del miedo (2009), in het Nederlands in mijn vertaling uitgebracht als Het land van de angst (2010), wisselt de auteur een spannende verhaallijn af met bespiegelingen over de angst in de wereld. Beide romans werden in Spanje zeer positief ontvangen en ontvingen verschillende literaire prijzen. Van beide romans zijn in de wereldtalen, maar ook in sommige kleinere talen, intussen vertalingen verschenen.

Experiment met de lezer
In La mano invisible weeft Rosa verhaal en bespiegeling, nu over de mensonwaardigheid van hedendaagse arbeid, ingenieus ineen tot een niet-aflatende woorden- en gedachtestroom. (more…)

15 maart 2013

Net uit: Olie op water

Filed under: Eigen werk — Tags: , — Aleid van Eekelen @ 11.14 uur

Helon Habila, Olie op waterOlie op water van Helon Habila, vertaald door Aleid van Eekelen en uitgegeven bij Nieuw Amsterdam.

Op 30 januari van dit jaar veroordeelde een rechter in Den Haag Shell Nigeria tot het betalen van een schadevergoeding aan een Nigeriaanse boer, wegens milieuschade als gevolg van olielekkage. Westerse oliemaatschappijen, ergens in Afrika, milieueffecten – iets waar we meestal in grote lijnen over in de krant lezen, kreeg ineens een gezicht in die ene Nigeriaanse boer die we in Den Haag zagen staan.

De volgende dag was die boer weer naar huis en uit ons blikveld verdwenen. En toch… wat gebeurt daar nu eigenlijk? (more…)

4 maart 2013

Vertaler wordt uitgever

Filed under: Eigen werk,vertaalpraktijk — Tags: , , — Nannie de Nijs Bik-Plasman - Plasman Vertalingen / Uitgeverij @ 0.38 uur

SuperhondenAls hondenliefhebber kreeg ik een Amerikaans boek in handen gestopt van iemand die professioneel met honden werkt. ‘Hier’, zei ze, ‘Leuk boek, moet je lezen.’ Al lezende werd ik steeds enthousiaster en ik vond het jammer dat het boek hier niet voor een breder publiek (lees: in het Nederlands) verkrijgbaar was. Omdat ik zelf vertaler ben, besloot ik uitgevers te bellen om ze er warm voor te krijgen. Helaas zonder succes.

Toen ik mijn frustratie hierover uitte tijdens een bijeenkomst van mijn regionale NGTV-kring vroeg een collega me waarom ik het niet zelf wilde uitgeven. Ze kende een vertaler die iets soortgelijks had meegemaakt en ‘gewoon’ zelf uitgever was geworden. Ik kreeg de naam van die bewuste vertaler en nam contact met hem op. Hij deelde zijn ervaringen met me en vertelde me over de Vereniging van Zelfstandige Uitgevers (VZU) waar hij lid van was. Daar ben ik ook meteen lid van geworden. (more…)

12 februari 2013

Online zichtbaarheid: tips en trucs voor vertalers

Filed under: column — Tags: , , — Taaldieren @ 9.31 uur

taaldieren [logo]Op de Literaire Vertaaldagen ging het in 2012 over ‘De zichtbaarheid van de vertaler’. De lezingen van het Expertisecentrum Literair Vertalen en Michele Hutchison* focusten op online zichtbaarheid en het inzetten van een eigen blog of social media. Was dit jouw goede voornemen voor 2013 en heb je nog een duwtje in de rug en wat handige tips nodig? Taaldieren Anne, Anne Marie en Elsbeth geven tips en trekken je hopelijk over de streep. (more…)

7 februari 2013

Net uit: Schroder

Filed under: Eigen werk — Tags: , , — Wim Scherpenisse en Mieke Trouw @ 11.03 uur

Amity Gaige, Schroder [omslag]Schroder van Amity Gaige, vertaald door Mieke Trouw en Wim Scherpenisse en uitgegeven bij Agathon.

Jonathan Franzen wees er in zijn bespreking van de Amerikaanse uitgave van Schroder op dat dit boek je laat geloven in situaties die niet geloofwaardig zouden moeten zijn en je laat houden van een hoofdpersoon die onsympathiek zou moeten zijn, en zo is het precies. Amity Gaige is erin geslaagd om van een uiterst onwaarschijnlijk gegeven een spannende en bij vlagen diep ontroerende roman te maken.

Met de merkwaardige titel zitten we eigenlijk al midden in de thematiek van het verhaal. Het is de achternaam van de hoofdpersoon, die voluit Erik Schroder heet. ‘Schroder’? Wat is dat voor een naam, hoe spreek je dat uit? Moet het niet ‘Schröder’ zijn? Ja en nee. (more…)

4 februari 2013

Friese vertaalprijs van ondergang gered

Filed under: Vertaalnieuws — Tags: , — Gastauteur @ 19.30 uur

door Anne Tjerk Popkema

In september 2012 leek de enige Friese vertaalprijs nog te worden geslachtofferd. In een conceptversie van de nieuwe provinciale cultuurnota uit september 2012 werd de zogenoemde ‘Obe Postmapriis’ (ingesteld in 1984) namelijk niet meer vermeld. Meteen na bekendwording van de conceptnota ontstond er verontwaardiging onder een groot deel van de Friese schrijvers en vertalers, ook omdat naast de vertaalprijs ook de Friese debutantenprijs (‘Fedde Schurerpriis’) werd geschrapt.

Bij de uitreiking van de Obe Postmapriis (aan Anne Tjerk Popkema, voor een vertaling van The Hobbit uit 2009) in Leeuwarden op 12 oktober j.l. culmineerde het schrijversverzet in een ludieke protestactie (zie hier voor een Friestalig verslag van de uitreiking en een filmopname van het schrijversprotest). Op het moment dat gedeputeerde van cultuur Jannewietske de Vries (PvdA) het woord had, kwamen de in groten getale op de prijsuitreiking toegestroomde schrijvers en vertalers als één man overeind en begonnen luidkeels voor te dragen uit eigen werk.

De schrijverskakofonie bleef niet zonder gevolgen. De politieke druk nam daarna in hoog tempo toe, onder aanvoering van de FNP (Frysk Nasjonale Partij). Naar aanleiding van al dit protest heeft het college de conceptnota ingetrokken en aangepast. In de nieuwe versie, die afgelopen week is vastgesteld, is de Obe Postmapriis voor vertalingen gehandhaafd in het provinciale literaire prijzenbeleid. In plaats van een driejaarlijkse prijs zal de ‘Obe’ eens in de vier jaar worden uitgereikt. De Fedde Schurerpriis blijft geschrapt.

1 februari 2013

Geld voor uw waar

Filed under: column — Tags: , , — Sandra van de Ven @ 10.35 uur

Afbeelding downloadknop‘Mooi man, ik heb net 9000 gratis e-books op een USB-stickje gekregen van een vriend van me!’

‘Die vaste boekenprijs mag van mij wel worden afgeschaft. In Engeland en Amerika zijn de prijzen toch ook gewoon vrij?’

Als je mij op de kast wilt krijgen, heb je met een van deze twee uitspraken gegarandeerd succes. Even tot tien tellen helpt. Net als rustig uitleggen waarom ik vóór de vaste boekenprijs en tegen het gratis downloaden van e-books ben.

This is not America
Het klopt dat in Engeland en Amerika de boekenprijzen vrij zijn gelaten en dat het daar geen catastrofale gevolgen heeft gehad. Er zijn echter twee cruciale verschillen tussen de Engelstalige markt en de Nederlandstalige. Om te beginnen is de markt voor Engelstalige boeken vele malen groter dan die voor Nederlandstalige boeken. Bovendien wordt een groot deel van het boekenaanbod oorspronkelijk in het Engels uitgegeven. In Engelstalige landen zijn vertalingen dan ook een relatieve zeldzaamheid. In Nederland zijn ze eerder regel dan uitzondering.

Wat betekent dat concreet? Ten eerste: dat Nederlandse uitgeverijen met veel kleinere oplagen uit de kosten moeten zien te komen. Ten tweede: dat de uitgave van een vertaling een Nederlandse uitgeverij doorgaans meer geld kost dan de Engelse of Amerikaanse uitgever aan het oorspronkelijke werk kwijt is. (more…)

24 januari 2013

Net uit: Het mes dat niet wijkt

Filed under: Eigen werk — Tags: , — Ineke Lenting @ 14.54 uur

Patrick Ness, Het mes dat niet wijkt [omslag]Het mes dat niet wijkt van Patrick Ness, deel één uit de Chaos-trilogie, vertaald door Ineke Lenting en uitgegeven bij Moon (oorspronkelijke titel: The Knife of Never Letting Go)

Zodra ik het pakket met de drie delen van Chaos Walking van Patrick Ness in huis had, begon ik te lezen, en dat had ik beter niet kunnen doen, want de boeken zijn zo razend spannend dat ik ze achter elkaar heb uitgelezen en nu een hele hap uit mijn leven mis.

De Chaos-trilogie is bedoeld voor de oudere jeugd (Young Adult, zoals dat veel fraaier heet), maar voor de nog oudere jeugd valt er ook heel wat te genieten. Je zou de boeken in het subgenre fantasy kunnen plaatsen, fantasy met een behoorlijke diepgang. (more…)

Welwillende auteurs

Filed under: Diversen,Eigen werk,Favoriete boeken,vertaalpraktijk — Tags: , — Louise Koopman @ 0.37 uur

illustratie artikel LouiseAl voordat ik aan de Vertalersvakschool was begonnen, wist ik wat ik uiteindelijk als eindvertaling wilde inleveren: een fragment uit The Manual of Detection van Jedediah Berry. Sinds dat boek toevallig op mijn pad kwam toen ik in 2007 tijdelijk iemand bij een uitgeverij verving, kon ik er niet over uit dat geen enkele uitgeverij in Nederland het wilde of durfde uitgeven. En dat terwijl ik zo vaak (als persklaarmaker) boeken onder ogen krijg waarvan ik denk: voor wie, waarom, waartoe? Het paste niet in het fonds van de uitgeverij waar ik zat, maar waarom hapte geen enkele andere Nederlandse uitgever toe? Andere landen zagen het wel zitten: in Portugal, Duitsland, Frankrijk, Italie, Spanje, Turkije, Rusland en Japan verschenen vertalingen. Maar in Nederland bleef het stil. (more…)

21 december 2012

De Veertiende Literaire Vertaaldagen (2012)

Filed under: column — Tags: , , — Annelies Jorna @ 12.50 uur

Vertaaldagen 2012Ruim 300 vertalers verzamelden zich vrijdag 14 en zaterdag 15 december in Amsterdam voor de veertiende jaargang van de Vertaaldagen, georganiseerd door het Vertalershuis met financiële steun van de Vereniging van Letterkundigen, het Expertisecentrum Literair Vertalen, het Vlaams Fonds voor de Letteren, het Nederlands Letterenfonds en het Lira Fonds (verbonden aan de stichting die de leenrechtvergoedingen beheert).

Deze sfeertekening is een persoonlijke terugblik op het symposium in De Rode Hoed in Amsterdam dat op de eerste dag werd gehouden rond het thema ‘Zichtbaarheid van de Vertaler’. De tweede dag was, als altijd, gereserveerd voor de vertaal-workshops. (more…)

« Newer Posts — Older Posts »

Powered by WordPress