Berichten van Ine Willems

Ine Willems (1971): (fictie)vertaler vanuit literatuurwetenschap en een even onverzadigbare als omnivore letterlust.

Mantel-Thatcher[omslag]De moord op Margaret Thatcher – verhalen van Hilary Mantel, vertaald door Ine Willems, uitgegeven door Meridiaan Uitgevers (oorspronkelijke titel The Assassination of Margaret Thatcher)

IJzingwekkend doordacht
Mantels Wolf Hall, Het boek Henry en debuut Veiliger oord worden bejubeld om de meeslepende pen en de rijke verhaalinhoud. En ik jubel blijmoedig mee, want ik vind alle lof terecht. Zeker als lezer. Voor mij als vertaler heeft haar werk een extra facet: zo meeslepend als Hilary leest, zo weerbarstig is ze om te vertalen. En deels zit hem dat in wat ze zelf zegt (elders op dit blog). Haar Engels is geen doorsnee-Engels en ze doorspekt haar verhalen met verwijzingen naar andere literaire werken, historisch feitenmateriaal en volslagen cultuureigen gegevens. Gelegenheid te over dus om sporen na te pluizen voor het geval de achtergrondkennis wijst naar ach-nee-niet-dit-maar-dát-en-geen-ander woord in het Nederlands. Maar naast gelegenheid is er de vierkante noodzaak om te pluizen en piekeren: ik ben zelden een auteur tegengekomen die zo wars van clichés, zo goed gedocumenteerd en zo ijzingwekkend doordacht te werk gaat (Byatt? Atwood?) Geen woord is toevallig in haar teksten en haar leestekens zijn zo mogelijk nog betekenisvoller, want ze zet ze vrolijk in als elementen die bijdragen aan het verhaal zelf, terwijl het gros van de wereld ze toch beschouwt als een soort tekstuele sluitpost, een formaliteit: o ja, daar ‘hoort’ een komma/ punt/ aanhalingsteken. (Ik geloof zelfs dat de felste discussies met de Nederlandse redactie daarover zijn gegaan, over de leestekens.) Lees verder »

Download PDF

Tags: , ,

Het boek HenryFor the past year I have had the good fortune to legitimately engross myself in what is to me the most compelling of novels, translating Hilary Mantel’s Bring up the Bodies, the sequel to 2009 Booker Prize Winner Wolf Hall. The most compelling novels do have a habit of providing ample scope for research, leading you on winding paths outside the pages of the book in order to know what exactly an author is alluding at and how to best convey it in the target language. And though a great deal can be found on the Internet, some particularities will remain obscure: No virtual tour will give you a clear view of roof constructions, palace kitchens, gates or stabling facilities. Which hardly ever presents problems; descriptions usually allow for general wordings. Bring up the Bodies, or rather its protagonist Cromwell, does not. By the time I started grumbling about the ‘preposterous lack of information on the Internet’, I thought it best to go over and have a look myself, and if possible, to discuss everything that still puzzled me about the text with Ms Mantel. So I (timidly but hopefully) applied to the Dutch Foundation of Literature for a travel grant, which met with generous approval. Lees verder »

Download PDF

Tags: , ,

Het NegerboekHet negerboek, van Lawrence Hill, vertaald door Ine Willems, uitgegeven bij Ailantus (oorspronkelijke titel: The Book of Negroes; zie ook het filmpje van Harper Collins op YouTube.

Aminata Diallo, dochter van een vroedvrouw en een edelsmid, is elf wanneer ze op het pad buiten Bayo wordt ontvoerd door slavenhandelaren. Drie maanden lang loopt ze in een gestaag groeiende keten van gevangengenomen negers naar de kust om daar gebrandmerkt te worden en verscheept naar de Amerikaanse koloniën. De verschrikkingen van het slavenschip, de slavenmarkt van Charles Town en de daaropvolgende jaren van slavernij – eerst op een indigoplantage, dan in het huishouden van de joodse indigo-inspecteur Solomon Lindo, die het woord ‘slaaf’ bij voorkeur mijdt en zijn slaven in plaats daarvan ‘bedienden’ noemt – beleeft de lezer door haar ogen in een relaas dat onvermijdelijk doet denken aan The Known World van Edward P. Jones (in 2005 bij Querido verschenen als De bekende wereld, vertaald door Marian Lameris).

‘En dat, begreep ik, betekende het om slaaf te zijn: je verleden deed er niet toe, in het heden was je onzichtbaar en je had geen zeggenschap over je toekomst.’ Lees verder »

Download PDF

Tags: ,

Het is al even geleden dat Hilary Mantels Wolf Hall in mijn Nederlandse vertaling op de markt kwam*. Aanvankelijk verschanste ik me voor de reacties die ongetwijfeld op de vertaling van een Booker Prize-winnaar zouden volgen; ik had namelijk een presentexemplaar doorgeploegd (iets wat ik nooit doe tenzij een tweede druk tot de reële mogelijkheden behoort), en de honderdduizenden imperfecties waren met een zoom van flitsende lichtpeertjes in alle primaire kleuren uit de tekst naar voren gesprongen. Om buikpijn van te krijgen. Om gek van te worden. Om te janken. Maar goed, wat gepubliceerd is, is gepubliceerd, luidde mijn even miserabele als grimmige conclusie. Ik mailde een paginalange waslijst ‘broodnodige’ en ‘intens wenselijke’ wijzigingen door naar de redactie voor die eventuele tweede druk (waarvan de mogelijkheid me ineens een stuk minder reëel voorkwam) en stortte me op een volgend project. Lees verder »

Download PDF

Tags:

reserveRussell Banks: Vanessa, vertaald door Ine Willems en verschenen bij uitgeverij Signatuur (oorspronkelijke titel: The Reserve).

4 juli 1936. Vier echtparen staan met bijgevuld glas in de hand aan de rand van het Second Lake om te zien hoe de koperen contouren van de wolken in gesmolten goud veranderen en zich, nadat ze zich hebben omgedraaid, complimenteus uit te laten over de manier waarop de dennen- en sparrenwouden op de hellingen achter het buiten in de kwijnende alpengloed van blauwgroen roze worden, en van roze lavendel, alsof louter observatie het verschijnsel helpt veroorzaken. Lees verder »

Download PDF

Tags: ,

Ben ik wel alert genoeg?
De vraag dringt zich aan me op als mijn jongste vanuit zijn stoeltje op de achterbank mijn aandacht vestigt op een heeel grooot vliegtuig, terwijl de automobilist voor me om onduidelijke redenen zijn gaspedaal loslaat, ik na een bliksemblik in de achteruitkijkspiegel – nee, er kleeft niemand aan mijn bumper – het rempedaal fiks intrap om een botsing te vermijden, mijn oudste naast me aangeeft dat hij vandaag niet om vijf over vier, maar om tien voor halfvijf op de muziekschool wordt verwacht én zich de even onverwachte als illegitieme mogelijkheid voordoet om eerdergenoemde automobilist in te halen op een voorsorteerstrook bij het stoplicht dat net op groen springt. Ik stel prioriteiten, en dus roep ik ‘Ja, wat een enorm vliegtuig!’ (Mijn jongste ziet namelijk zijn bestaan bevestigd door antwoord op de onbenulligste mededelingen en dringt doorgaans met alle geheiligde en ongeheiligde middelen aan op die bevestiging; het is daarom in het belang van íéders gemoedsrust om zsm, om niet te zeggen à la minute, een respons te vocaliseren.) Intussen benut ik de even onverwachtse als illegitieme kans rechtsom en knik ik mijn oudste toe ten teken dat ik ook hem heb gehoord. Voor de zekerheid vraag ik mijn middelste of híj nog iets te melden heeft binnen nu en vijf minuten. Dat is niet zo. Lees verder »

Download PDF

Tags: