Franse regering wil Googlewaals

De Franse minister van Cultuur en Communicatie, Christine Albanel, wil van de websites van haar departement vertalingen in acht talen aanbieden. Automátische vertalingen, in real time, ongecorrigeerd .

De Franse beroepsverenigingen ATLF (Association des traducteurs littéraires de France) en SFT (Syndicat national des traducteurs professionnels) hebben zich in een brief aan de minister verbaasd over die ‘meertaligheid op een koopje’ (‘multilinguisme au rabais’). Volgens hen is automatisch vertalen volstrekt ongeschikt voor het doel dat de minister voor ogen staat. Om hun argument kracht bij te zetten, hebben de organisaties hun brief door een professioneel vertaler van vlees en bloed in het Engels laten vertalen en die versie vervolgens door Google in het Frans laten terugvertalen. Het resultaat staat op de website van het Franse zusje van de Vereniging van Letterkundigen, ATLF, en biedt een fraai inkijkje in de stand van de automatische vertaaltechniek.

Net uit: Het land achter de horizon

Het land achter de horizonHet land achter de horizon, door Tamara McKinley, vertaald door Els Franci (oorspronkelijke titel: Lands Beyond the Sea), uitgeverij De Kern.

Drie verhaallijnen heeft dit eerste boek uit Tamara McKinleys Oceana-trilogie: het leven van de Aboriginals, het leven in het Brittannië van de achttiende eeuw, en daartussenin de oceanen met hun ontdekkingsreizigers.

Het boek begint 50.000 jaar geleden en introduceert de Aboriginal-stammen en hun levenswijze op een manier die je bijna doet terugverlangen naar de simpele normen en waarden van toen. Vervolgens verspringt het verhaal naar 1768 en naar Cornwall, waar we kennismaken met de rigide normen van de Britse upper class en de dagelijkse strijd om het bestaan van het eenvoudige vissersvolk. Jonathan Cadwallader, een jongeling uit de aristocratische kringen, ziet zijn jongensdroom in vervulling gaan wanneer hij hoort dat hij met niemand minder dan kapitein Cook mee mag naar Tahiti. Hij beseft dat achter deze meevaller een intrige schuilgaat om hem weg te houden bij zijn grote liefde, de vissersdochter Susan Penhalligan, die echter belooft op hem te zullen wachten. Verder lezen Net uit: Het land achter de horizon

Alfabetisering in Amsterdam

Op de boekenmarkt op 18 mei 2008 in Amsterdam haalde een groep mensen van boekvertalers.nl meer dan 800 euro aan vrijwillige bijdragen op. Door latere bijdragen steeg het totaal tot 1150 euro. De opbrengst was bestemd voor een alfabetiseringsproject.

Op 4 juni 2008 overhandigde een delegatie van de boekvertalers de opbrengst aan de Stichting Info Buitenland Oud-West in Amsterdam. De cadeaucheque en een bos bloemen werden namens alle medewerkers in ontvangst genomen door coördinator Madeleine de Jong. Daarna gaf Madeleine een rondleiding in het pand en een toelichting bij de methodes en leermiddelen.

De Stichting wil graag kennismaken met vrijwilligers die bereid en in staat zijn (geduld is belangrijk!) les te geven aan mensen die willen leren lezen en schrijven en/of Nederlands als tweede taal willen leren. Ook bij dat laatste is lezen en schrijven een belangrijk onderdeel. Een vrijwilliger die af en toe de website kan bijwerken zou eveneens zeer welkom zijn. Belangstellenden kunnen zich telefonisch (020 6850515) aanmelden op woensdag en donderdag van 16.30 tot 20.30, op vrijdag van 12.30 tot 14.30 en op zondag van 12.30 tot 18.30.

Van de donatie zullen leermiddelen worden aangeschaft.

Bekijk een filmverslag van ons bezoek aan de Stichting Info Buitenland Oud-West.

Vertalen, dat valt nog niet mee

door Elma Ouwehand

Elma Ouwehand is gepensioneerd lerares Engels. Naar aanleiding van de vertaalwedstrijd van NRC Handelsblad ter gelegenheid van de Grote Vertaaldag schreef ze het onderstaande artikel.

Een stukje vertalen van het Engels naar het Nederlands voor een vertaalwedstrijd van de NRC, dat valt nog niet mee – terwijl het bij eerste lezing zo simpel lijkt. Een paar groenten nog even nakijken in het woordenboek en nadenken over dat coaxing van planten uit onvriendelijke grond. ‘Verleiden’, geeft mijn woordenboek als eerste betekenis. Wat de schrijfster ermee bedoelt is duidelijk, dat is het probleem niet. Maar wat zou ze in het Nederlands geschreven hebben? Verder lezen Vertalen, dat valt nog niet mee

Net uit: Ongeraffineerd

Sonia ShahOngeraffineerd. Het verhaal van olie door Sonia Shah, vertaald door Nico Groen (oorspronkelijke titel: Crude. The Story of Oil), uitgeverij Artemis & co.

In Ongeraffineerd vertelt Sonia Shah, een onafhankelijke Amerikaanse journaliste, zo ongeveer alles wat er over olie te vertellen valt. Ze beschrijft hoe het ‘zwarte goud’ in de loop van miljarden jaren ontstond, waar het voorkomt en welke onvoorstelbaar kostbare en technisch geavanceerde methoden er zijn ontwikkeld om het op te sporen en omhoog te halen. Maar Ongeraffineerd is vooral een politiek boek. Op basis van gesprekken met talloze experts – van ‘oliegeologen’ en technici op booreilanden tot oliebonzen en milieuactivisten – schetst Shah een ontluisterend beeld van de olie-industrie. Verder lezen Net uit: Ongeraffineerd

Net uit: Cybele’s geheim

Cybele's geheimCybele’s geheim door Juliet Marillier, vertaald door Marion Drolsbach (oorspronkelijke titel: Cybele’s Secret), uitgeverij Luitingh-Sijthoff.

In dit vervolg van Wildewoud, dat ook op zichzelf kan worden gelezen, wordt de draad van het verhaal over vijf zusjes uit Transsylvanië zes jaar later opgepakt. Deze keer is de heldin de schrandere Paula, die met haar vader, een koopman, naar Istanbul reist om voor een verzamelaar een geheimzinnig kunstvoorwerp te bemachtigen. Ze zijn echter niet de enigen die het controversiële voorwerp in hun bezit willen krijgen. Dan ontspint zich een meeslepend avontuur vol spanning, gevaar, intrige en romantiek. De schilderachtige locatie en kleurrijke personages worden boeiend en met humor beschreven. Liefde, trouw en verraad: het komt allemaal aan bod.

Gids naar de laatste wildernis

Wat is, in de wereld van het vertalen, een mentoraat? Wanneer kom je voor een mentoraat in aanmerking? Wat moet je ervoor doen? En waar komt het in de praktijk op neer? Verslag van een vertaalervaring.

Wat is een mentoraat?
Op een dag belde redacteur Peter van der Zwaag van uitgeverij De Bezige Bij met de vraag of ik The Wild Places van Robert Macfarlane wilde vertalen, een auteur van wie ik eerder Mountains of the Mind had vertaald. Nadat ik de eerste hoofdstukken had gelezen en het me was opgevallen dat het voor een non-fictieboek behoorlijk literair was – niet dat die twee elkaar altijd bijten – kwam ik op het idee een mentoraat aan te vragen.

Het Steunpunt Literair Vertalen, inmiddels omgedoopt tot Expertisecentrum Literair Vertalen, definieert een mentoraat als volgt:

Individuele begeleiding van een vertaler die nog aan het begin van zijn/haar carrière staat door een ervaren vertaler die als mentor optreedt. De beginnende vertaler heeft een vertaalcontract en de mentor kan dankzij een subsidie tijd vrijmaken om de vertaler met raad en daad bij het vertalen bij te staan.

Verder lezen Gids naar de laatste wildernis

Net uit: Stralend schoon

Stralend schoon

Stralend schoon door Seth Greenland, vertaald door Daniëlle Stensen (oorspronkelijke titel: Shining City), uitgeverij TM Publishers.

De fabriek waar Marcus Ripps werkt wordt naar China verplaatst en hij heeft de keuze: meegaan of een andere baan zoeken. Hij kiest voor het laatste, maar dat gaat hem niet goed af. Als het water hem aan de lippen staat, overlijdt zijn van hem vervreemde broer en erft hij diens stomerij. Dat blijkt de dekmantel te zijn voor een goedlopende escortservice. Marcus’ geweten speelt op, maar hij moet toch iets: zijn schoonmoeder, die bij het gezin inwoont, heeft medische zorg nodig (en hasj tegen de pijn), zijn vrouw Jan verdient niet erg veel in haar kledingboetiek en de bijlessen en bar mitswa van zijn zoon moeten ook betaald worden. Hij werpt zich vol overtuiging in het pooierbestaan en nadat hij zijn vrouw noodgedwongen heeft verteld wat voor werk hij doet, stroomt het geld binnen. Helaas halen ze zich hierdoor wel de woede van een andere ondernemer in de branche op de hals…

De boekvertalerskraam op de WereldboekenMarkt

Nan Lenders signeert
Nan Lenders signeert (foto Maaike Bijnsdorp)

Op zondag 18 mei stonden we met een drukbemande en drukbezochte boekvertalerskraam vol eigen werk op de grote AmsterdamWereldboekenMarkt om de aandacht op ons beroep te vestigen en iets aan onze naamsbekendheid te doen. Het publiek mocht per persoon één boek gratis meenemen en een vrijwillige bijdrage in een van de gereedstaande blikjes stoppen. Met de niet geringe opbrengsten (ruim 800 euro! Alle gulle gevers hartelijk dank!) steunen we een op deze plaats nader bekend te maken alfabetiseringsproject. Het was een bijzonder geslaagde dag: zowel vóór als achter de kraam vermaakte iedereen zich uitstekend. We hebben kennisgemaakt met onze lezers, wat leuk en interessant was, en desgewenst ons werk toegelicht en gesigneerd.

Veel boeken hebben nieuwe lezers gevonden. Van het restant zijn enkele boeken tussen 5 en 6 uur naar de kraam van BookCrossing gegaan en de rest is aan de Openbare Bibliotheek gedoneerd.

Klik om het filmverslag te bekijken.

Pleidooi voor een bloeiende vertaalcultuur

Op zaterdag 17 mei, de ‘Grote Vertaaldag’, is in het Trippenhuis in Amsterdam het pleidooi Voor het behoud van een bloeiende vertaalcultuur overhandigd aan minister Plasterk van OCW. Drie dagen eerder, op de Vlaamse Vertaaldag, ontvingen de Vlaamse ministers Anciaux en Vandenbroucke het stuk. De tekst is inmiddels online te vinden op het Taalunieversum, als pdf-bestand van 3,97 MB (60 pagina’s): ‘Overigens schitterend vertaald’. Voor het behoud van een bloeiende vertaalcultuur. Ook het Productiefonds stelt de download op zijn site beschikbaar.
Verder lezen Pleidooi voor een bloeiende vertaalcultuur