Boekvertalers – Pagina 27 – Over het vak, de vertaler, de wereld en het boek

Interviews met vertalers: Susan Bernofsky

SusanBernofsky[portret] The Brooklyn Rail, ooit begonnen als metroschotschrift, maar inmiddels uitgegroeid tot een invloedrijk maandblad over kunst en politiek, plaatst een interview met vertaalster Susan Bernofsky.

‘Je kunt de informatie die in een zin in een andere taal besloten ligt op zo veel verschillende manieren overbrengen en het is zo fascinerend om te proberen wat je opschrijft in toon, stijl en structuur overeen te laten stemmen met het origineel. Je voelt je net een schilder die probeert het beeld dat hem voor ogen staat over te brengen. Er zijn zo veel manieren waarop het níét werkt, dat je het gevoel hebt dat de goden je toelachen als een alinea in het Engels wél werkt.’

Verder lezen Interviews met vertalers: Susan Bernofsky

Literatuur in vertaling

The Observer Translation Project is een internationaal e-zine dat aandacht besteedt aan vertaalde Roemeense literatuur. Artikelen verschijnen in het Roemeens, in het Engels en soms ook in andere Europese talen, waaronder het Nederlands.

In het julinummer staat de neerslag van een uitgebreide discussie onder leiding van schrijfster en vertaalster Roemeens Jean Harris, tussen de Roemeense schrijver Norman Manea, in Nederland bekend van het door Ellen Bredius vertaalde De terugkeer van de hooligan (Meulenhoff), Susan Harris van Words Without Borders, Chad Post, uitgever van het in vertaalde literatuur gespecialiseerde Open Letter en blogger op Three Percent, en ten slotte bekroond vertaalster Duits Susan Bernofsky. Verder lezen Literatuur in vertaling

Bloggende vertalers

Het tijdschrift Tirade besteedt in een nummer gewijd aan literair vertalen aandacht aan onvertaalde meesterwerken, vertaalfouten en -vondsten, onvertaalbare zinnen en nog veel meer. De Volkskrant noemde het ‘een hartverwarmend pleidooi […] voor het vertalersambacht.’ De redactie van Tirade laat vertalers Paul Beers, Hans Boland, Edgar de Bruin, Gerd Busse, M. d’Hane Scheltema, Esselien ’t Hart, Rokus Hofstede, Hero Hokwerda, Jeanne Holierhoek, Theo Kars, Arthur Langeveld, Mark Leenhouts, Karol Lesman, Saskia van der Lingen, Kees Mercks, Jan H. Mysjkin, Wilfred Oranje, Hans van Pinxteren, Barber van de Pol, Aai Prins, Roel Schuyt, Anne Stoffel, Rob van der Veer en Jos Vos aan het woord over hun vak, stelt Ina Rilke vragen over ‘hertoveren’ (de kwalificatie is van Erwin Mortier) en biedt een voorproefje uit het werk van schrijvers als Ingeborg Bachmann, J.J. Voskuil, E.T.A. Hoffman, Francisco Quevedo en Pierre Michon.

De redactie vroeg vertalers Martin de Haan en Rokus Hofstede nog wat na te bloggen op de website van het tijdschrift. Daar belichten de twee ‘bloggers in residence’ verschillende aspecten van het vertalersleven: van automatische vertalingen en broedperiodes tot interpunctie en bespiegelingen in de Morvan over het beroep van literair vertaler. Gaat dat lezen.

Net uit: Het laatste avondmaal

Rachel Cusk: Laatste Avondmaal [omslag] Het laatste avondmaal – Een zomer in Italië van Rachel Cusk, vertaald door Marijke Versluys en uitgegeven bij De Bezige Bij (oorspronkelijke titel: The Last Supper: A Summer in Italy).

Om alle misverstanden die de titel zou kunnen oproepen maar meteen uit de wereld te helpen: dit is níet het zoveelste boek over het zoveelste gezin dat zich uit allerlei escapistische, romantische overwegingen in Italië gaat vestigen. Het verhaal is weliswaar autobiografisch, maar de thema’s zijn universeel.

Als motto dient de openingszin uit Sea and Sardinia van D.H. Lawrence: ‘Opeens is daar een onontkoombare behoefte om te vertrekken. Sterker nog, om te vertrekken in een bepaalde richting. Een dubbele behoefte derhalve: vertrekken en weten waarheen.’ Het is voor Cusk een schrikbeeld om zich definitief ergens te vestigen; ze móet weg uit haar mooie huis, ze wil zich bevrijden uit de knellende sleur om te kunnen reizen en zwerven, net als de schrijvers en kunstenaars van vroeger. Die rusteloosheid en die hang naar het onbekende worden door haar omgeving beschouwd als een vloek, maar zelf ziet ze dat anders: zoeken boeit haar en boezemt haar geen angst in – vinden en weten wel.

Zij en haar echtgenoot verkopen het huis, nemen hun dochtertjes van school en vertrekken. Drie maanden, een seizoen, zullen ze wegblijven: ‘Meer hoefden we van de toekomst niet te zien’. Verder lezen Net uit: Het laatste avondmaal

Net uit: Gebroken glas

Carolyn Wall, Gebroken glas, vertaald door Wim Scherpenisse en Mieke Trouw en verschenen bij uitgeverij De Vliegende Hollander (oorspronkelijke titel: Sweeping Up Glass).

Gebroken glas is het romandebuut van Carolyn Wall, die al een lange staat van dienst had als verhalenschrijfster. In Gebroken glas maken we kennis met de 41-jarige Olivia. Zij drijft in de jaren dertig van de twintigste eeuw, een tijd waarin er bittere armoede heerst in Amerika, zo goed en zo kwaad als het gaat een kruidenierszaak in een dorpje in Kentucky. Tijdens een strenge winter moet ze het hoofd boven water zien te houden. Verder lezen Net uit: Gebroken glas

Net uit: Het einde van pi

Franck Thilliez, Het einde van pi [omslag] Het einde van pi van Franck Thilliez, vertaald door Richard Kwakkel en uitgegeven bij Sijthoff (oorspronkelijke titel: La mémoire fantôme).

Het einde van pi is de derde thriller van Franck Thilliez die in Nederland verschijnt. Sijthoff wil de Nederlandse lezer graag kennis laten maken met het werk van dit grote Franse thrillertalent en biedt om die reden met een speciale kortingsactie gelijktijdig de door Anne van der Straaten vertaalde novelle De kleur van het duister aan.

Lucie Henebelle
In Het einde van pi duikt Lucie Henebelle weer op, de rechercheur die in Het gruwelhuis al een hoofdrol speelde. De relatie met haar roodharige collega is op de klippen gelopen, ze is overgeplaatst van Duinkerken naar Lille, maar ze wordt nog steeds geplaagd door een morbide fascinatie voor de hersenkronkels van psychopaten. Ze krijgt ruimschoots de gelegenheid haar dorst naar kennis over de dood in al zijn verschijningsvormen te lessen, wanneer een jonge vrouw met geheugenverlies haar pad kruist en haar op het spoor zet van een seriemoordenaar. Tussen de twee vrouwen groeit een bijzondere band die Lucie ertoe verleidt het raadsel van haar morbide fantasieën te onthullen. Verder lezen Net uit: Het einde van pi

Net uit: Dodencirkel

Elly Griffiths, Dodencirkel [omslag] Dodencirkel van Elly Griffiths, vertaald door Els Franci en uitgegeven bij De Kern (oorspronkelijke titel: The Crossing Places).

Saltmarsh
Dodencirkel is een thriller, maar net even anders dan anders. De hoofdpersoon is een forensisch archeologe, Ruth, die van de politie het verzoek krijgt te helpen bij het onderzoek naar een kinderlijkje dat in een moeras is gevonden. Ruth is een nonchalant type, iets te gezet, een tikje excentriek, een alleenstaande bijna-veertiger die met haar twee katten aan de rand van de Saltmarsh in het Engelse Norfolk woont en aan de universiteit doceert. Een sympathieke en zeer menselijke heldin. Verder lezen Net uit: Dodencirkel

Net uit: De kleine vreemdeling

Sarah Waters, De kleine vreemdeling, vertaald door Nico Groen, Richard Kwakkel en Lucie van Rooijen en verschenen bij uitgeverij Nijgh & Van Ditmar (oorspronkelijke titel: The Little Stranger).

Over de nieuwe roman van Sarah Waters is in de pers al veel geschreven sinds de Nederlandse vertaling ervan op zaterdag 5 juni verscheen: dat het – na Affiniteit (2001), Fluwelen begeerte (2002), Vingervlug (2003) en De nachtwacht (2006) – haar vijfde roman is, haar eerste waarin een mannelijke verteller optreedt, de eerste ook waarin de lesbische liefde geheel en al ontbreekt, en dat het een spannende spookroman is die voortborduurt op de traditie van de victoriaanse ghost novel. De kleine vreemdeling is het verhaal over een Engels landgoed dat in verval raakt en de bewoners, de familie Ayres, in zijn ondergang meesleurt. Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van een plattelandsdokter, ene Faraday.

Omdat er al zoveel aandacht aan Waters’ vijfde en aan de auteur zelf is besteed, zullen wij het in dit stuk nauwelijks over het boek hebben, maar des te meer over de vertaalaspecten ervan. Verder lezen Net uit: De kleine vreemdeling

Net uit: De paardenjongen

De paardenjongen van Rupert Isaacson, vertaald door Daniëlle Stensen-Alders en verschenen bij uitgeverij Cargo (oorspronkelijke titel: The Horse Boy).

In De paardenjongen beschrijft reisboekenauteur Rupert Isaacson de reis naar Mongolië die hij samen met zijn vrouw, Kristin, zijn autistische zoontje van vijf, Rowan, en een cameraploeg heeft gemaakt. De reden voor die reis was het feit dat (dure) reguliere therapieën geen soelaas boden voor Rowans autisme, terwijl paardrijden en een toevallig bijgewoond sjamanistisch ritueel wel heilzaam werkten. Verder lezen Net uit: De paardenjongen

Vergeet niet te stemmen vandaag!

Vlag EU Europa doet ertoe, ook voor boekvertalers. Als we willen dat vertalershuizen weer op de Europese kaart komen, dat literair vertalen als vorm van taal- en cultuurvernieuwing een zelfstandige status in het Europese Cultuurprogramma 2014-2021 krijgt (zie ook het stuk van Matthijs Bakker over de Europese conferentie over literaire vertaling en cultuur) en dat onze sociaaleconomische positie wordt verbeterd, moeten we aan de boom blijven schudden. En aan de boom schudden betekent vandaag een stem uitbrengen voor het Europees Parlement. Verder lezen Vergeet niet te stemmen vandaag!