Boekvertalers Over het vak, de vertaler, de wereld en het boek

Ook in Finland is het voor boekvertalers armoe troef, zo blijkt uit een artikel in de (Engelstalige onlineversie van de) Finse krant Helsingin Sanomat. De Finse vereniging voor tolken en vertalers SKTL deed onderzoek naar de inkomenspositie van aangesloten leden, variërend van literair en technisch vertalers tot tolken en vertaalwetenschappers, en concludeerde dat het inkomen van vertalers tot voor kort de consumentenprijsindex volgde, maar daar het afgelopen jaar duidelijk bij achterbleef. Vertaalster Tarja Roinila legt op basis van het recent gepubliceerde CEATL-onderzoek uit dat een Finse vertaler die fulltime boeken vertaalt moeite heeft duizend euro per maand te verdienen. Ze schrijft (in het Fins) bovendien dat een inkomen dat recht doet aan de eisen die aan de gemiddelde boekvertaler worden gesteld twee tot drie keer zo hoog zou moeten zijn. SKTL-voorzitster Kaijimari Siviil wijst er dan ook op dat ervaren en gerenommeerde vertalers gefrustreerd op zoek gaan naar andere manieren om in hun levensonderhoud te voorzien.

Het in december 2008 gepubliceerde rapport van de Conseil Européen des Associations de Traducteurs Littéraires (CEATL), die onderzoek doet naar de positie van literair vertalers en hun werk, informatie daarover uitwisselt en in Europa opkomt voor de juridische, maatschappelijke en economische belangen van literair vertalers, schildert een somber beeld van de toestand in Vertalië. Chad Post, uitgever bij Open Letter Press en op Three Percent warm pleitbezorger voor internationale literatuur, noemt het the most depressing study about translation I’ve ever heard about.

Om gegevens uit de verschillende Europese landen met elkaar te kunnen vergelijken, zijn de onderzoekers uitgegaan van een bladzijde beschreven met 1.800 tekens (inclusief spaties), wat bij een gemiddelde woordlengte van 5 à 6 tekens neerkomt op ongeveer 330 woorden per pagina. De CEATL kon zich bij de bepaling van de gemiddelde jaarproductie van een literair vertaler alleen baseren op Noorse cijfers uit de jaren negentig van de vorige eeuw. Daaruit bleek dat een fulltime vertaler gemiddeld 1.056 bladzijden van 1.800 tekens per jaar kan vertalen, wat bij de genoemde woordlengte neerkomt op een kleine 30.000 woorden per maand. Voor Nederland rolt er dan, zonder rekening te houden met royalties en leenvergoedingen, een netto-jaarinkomen van ruim 14.000 euro uit, ongeveer 60 procent van wat werknemers in de dienstensector overhouden aan hun inspanningen.

Het rapport is als pdf te downloaden van de site van de CEATL.

Bron: The Literary Saloon.