Is het een trek, is het een strok? Is het ook in het Nederlands toch echt een snark?
Jan Kuijper houdt het op een slaai. Zijn rijmende vertaling van The Hunting of the Snark van Lewis Carroll verscheen vorige maand bij Athenaeum-Polak & Van Gennep. Het thema van de boekenweek (‘Lof der zotheid: scherts, satire en ironie’) zal niet vreemd zijn geweest aan de beslissing om een nieuwe vertaling van het nonsensgedicht uit te brengen. De jacht op de slaai, een agonie in acht schokken is een tweetalige editie, met de oorspronkelijke illustraties van Henry Holiday.
Jan Kuijper is dichter en vertaalde diverse kinderboeken. Een heel aardige recensie van de vertaling is te lezen bij de Boekgrrls, die er vlug bij waren.
Kindergedicht?
Lewis Carroll (pseudoniem van Charles Lutwidge Dodgson, over dat pseudoniem en de relatie ervan met vertaling kun je meer lezen bij Poetic Solutions) schreef The Hunting of the Snark, an Agony in Eight Fits ná Alice’s Adventures in Wonderland en Through the Looking-Glass. Het verhalende gedicht verscheen voor het eerst in 1876. Het is de vraag of het echt een kindergedicht is; Carroll zelf beschouwde het in ieder geval als ‘suitable for some children’, zegt Wikipedia. Hij droeg het op aan Gertrude Chataway.
De oorspronkelijke tekst is hier en hier op internet te vinden.
Andere vertalingen
De voorlaatste Nederlandse vertaling is die van Henri Ruizenaar: De jacht op de Snark, een doodsstrijd in 8 stuiptrekkingen uit 2001.
Eerdere vertalingen zijn van Erdwin Spits, De jacht op de trek uit 1977, en van Evert Geradts, De jacht op de Strok : een worsteling in acht dreunen uit hetzelfde jaar.
Ik kan me haast niet voorstellen dat er niet ook oudere vertalingen bestaan, maar die heb ik niet kunnen vinden. Wie meer vertalingen weet: heel graag in de ‘comments’!
Receptie
Het werk van Carroll heeft in veel landen een bijzondere en uitgebreide receptiegeschiedenis. Om een indruk te geven: op deze website vind je een mooi en onthullend overzicht van vertalingen en bewerkingen van de Alice-boeken in het Nederlands. Kort geleden kwam ik een prachtig artikel (in het Engels) tegen over het wedervaren van de Russische Alice in de Sovjet-Unie.
ABC van de nonsens
Carroll treedt trouwens ook prominent op in een ander boek dat aansluit bij het boekenweekthema: Perplexicon – het abc van de nonsens door Tysger Boelens en Gerrit Komrij (uitgeverij Nijgh & Van Ditmar). Volgens Het Financieele Dagblad (10 maart) is dat ‘het enige echt interessante boekenweekboek’.
Kuijpers slaai had in het Frans een serpent + escargot + requin = serquin of sercarquin kunnen worden, maar Louis Aragon (La Chasse au Snark: une agonie en huit crises, The Hours Press, 1929), Henri Parisot (La chasse au Snark. Agonie en huit crises in 1940 en Crise en huit épisodes in 1962, Pauvert) en Jacques Roubaud (La chasse au Snark, Slatkine-Garance, 1981) hielden het toch maar op Snark. Normand Baillargeon ook, overigens. Hij heeft zijn vertaling (2003) uitgebreid toegelicht en naast het origineel van Carroll gezet: http://luxediteur.com/pdf/feuille_123.pdf. De illustraties zijn van Charlotte Lambert.
Reactie by Richard — 16 maart 2007 @ 12.07 uur